معنویت‌گرایی جدید مؤلفه‌های مفهومی؛ لوازم اعتقادی و نشانه‌های گفتمانی

نویسنده: احمد شاکرنژاد

ناشر: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

 تهیه: پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت

 نوبت چاپ: اول ۱۳۹۷

امروزه کمتر کسی است که واژه‌هایی مانند یوگا، انرژی مثبت، مدیتیشن، گیاه‌خواری، کنترل ذهن و... را نشنیده باشد. مدعیان این امور معتقدند که به کمک آنها می‌توان حس تعالی از دغدغه‌های مادی یا رنج‌های روزمرة زندگی را کسب کرد و به آرامش رسید.

گرچه یافتن وجه مشترک میان امور یادشده دشوار است، اما پیروان آن‌ها ادعا دارند که روش‌های فوق بر مبنای استعدادهای درونی انسان و بدون نیاز به دین نهادینه و شریعت وحیانی، دستاوردهای معنوی برای بشر به ارمغان می‌آورد. این پدیده در غرب، موسوم به معنویت‌گرایی سکولار است که فارغ از ادیان رسمی بوده، از جریان‌های شرک‌آمیز باستان، سحر و جادو، مکاتب باطن گرایی قدیم و البته بر اساس طبع امروز بشر گرته‌برداری کرده و نام «معنویت» برخود نهاده است.

مدعای این پژوهش آن است که انسان امروز با مفروضات پسا مدرن در هنگام نیاز به تعالی به جای رجوع به قرائت‌های رسمی از دین، به برداشت‌های شخصی بسنده می‌کند و تحت نام معنویت و به بهانة رجوع به فطرت معنوی، شبه معنیتی التقاطی ساخته و شیفتة آن امر دست ساز خود می‌گردد.

آیا گسترش روزافزون این امور و پدیده‌ها حتی در کشور ما نشان دهندة یک تحول نامرئی، سیال و تدریجی در فرهنگ عمومی است؟

این پدیده چه نام دارد و چه عوامل و زمینه‌هایی باعث شکل گیری آن می‌شود؟ و از همه مهم‌تر موضع‌گیری این پدیده‌ها در برابر دین و اعتقادات به ویژه اسلام چیست؟

این کتاب در چهار فصل سامان یافته و در صدد پاسخ به پرسش‌ها و دغدغه‌های پیش گفته است و این که مفهوم معنویت در عصر حاضر چیست و لوازم اعتقادی و گفتمانی آن کدام است. عناوین این فصل‌ها عبارتند از:

• فصل اول: مفهوم معنویت
• فصل دوم: مبانی نظری و لوازم اعتقادی معنویت‌گرایی جدید
• فصل سوم: نشانه‌های معنویت‌گرایی جدید

فصل چهارم: نتیجه‌گیری.

 نسخه دیجیتال این کتاب را از اینجا و نسخه چاپی را از اینجا تهیه کنید.